• ... toont de foto van een man uit Aken met een geit, genomen op 17 oktober 1944.

• Aken was de eerste grote Duitse stad die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de geallieerden werd veroverd. De gevechten aan de Amerikaanse kant werden begeleid door militaire fotografen van het Signal Corps.

• De stad Aken herdenkt de 80e verjaardag van het einde van de oorlog met een ceremonie op 13 oktober en een reeks evenementen met de titel "Aken 1944 en de weg naar democratie". Als bijdrage aan deze herdenking publiceert het stadsarchief een bronnenboek met 80 foto's van het Signal Corps.

Het Akense Stadsarchief presenteert regelmatig interessante items uit zijn depots als Archief van de Maand. Het item met een korte begeleidende tekst wordt gepresenteerd in een vitrine in de foyer van het stadsarchief aan de Reichsweg en digitaal op de homepage van het archief. In oktober 2024 is het archiefitem van de maand een foto van een Akense man met een geit, genomen op 17 oktober 1944.

Aken was de eerste grote Duitse stad die door de Geallieerden werd veroverd tijdens de Tweede Wereldoorlog. De gevechten om Aken duurden met tussenpozen van 12 september tot 21 oktober 1944, de dag dat de ingesloten Duitse troepen zich overgaven.

Aanval op het stadscentrum

De Amerikaanse strijdkrachten die Aken hadden omsingeld en belegerd, begonnen hun aanval op het stadscentrum op 13 oktober 1944. De hoofdassen van de aanval waren aanvankelijk de Adalbertsteinweg en de Jülicher Straße. Luchtaanvallen van de Amerikaanse luchtmacht en zwaar artillerievuur bereidden de grondaanval met tanks en infanterie voor. Er werd gevochten om straten en individuele huizen, met veel slachtoffers aan beide kanten.

De gevechten aan Amerikaanse zijde werden begeleid door militaire fotografen van het Signal Corps; dit inlichtingenkorps van het Amerikaanse leger had een eigen tak die verantwoordelijk was voor film- en fotoshoots. De beelden werden gebruikt voor analyse door de legerleiding, maar ze werden ook verwerkt tot trainingsmateriaal en gebruikt voor public relations. Veel van de foto's die in de herfst van 1944 door Amerikaanse fotografen werden gemaakt, hebben hun stempel gedrukt op het beeld van Aken in de herfst van 1944, omdat deze foto's na het einde van de Tweede Wereldoorlog herhaaldelijk in Aken werden gebruikt om het einde van de oorlog te illustreren. In de jaren 1950 kocht onder andere het stadsarchief foto's rechtstreeks uit de VS.

Aachener met geit

Op één van de foto's staat een man uit Aken met een geit. De foto is genomen op 17 oktober 1944. Het Amerikaanse bijschrift luidt in Duitse vertaling: "Deze twee waren de enige Duitse burgers die werden gezien in het deel van Aken dat door de Amerikanen werd ingenomen." De verklaring moet zeker niet letterlijk worden genomen, maar is bedoeld om het schijnbaar bizarre karakter van de foto te benadrukken.

De foto is genomen op de hoek van de Adalbertsteinweg en de Goerdelerstraße. Het verwoeste hoekgebouw links op de achtergrond werd niet helemaal herbouwd; tegenwoordig staat daar een opvallend glazen gebouw van één verdieping, dat de afgelopen jaren door verschillende bedrijven is gebruikt als advertentieruimte. Rechts op de achtergrond, aan het einde van de tramsporen, is de toren van St Joseph te zien zonder de spitskap. Linksonder op de foto is het signet van het US Signal Corps aangebracht.

De man draagt een soort dienstpet en een werkjas, met hoge veterlaarzen en een riem met een witte geit in zijn linkerhand. De geit kan afkomstig zijn uit een van de vele kleine veestallen die destijds in de achtertuinen van de huizen in het centrum van Aken stonden. Helaas is er niets meer bekend over deze foto.

Hints gezocht

Iedereen die informatie heeft over wie de man op de foto zou kunnen zijn, is welkom om contact op te nemen met het Stadsarchief Aken via het e-mailadres stadtarchiv@mail.aachen.de en/of het telefoonnummer 0241 432 4972.

De stad Aken herdenkt de 80e verjaardag van het einde van de oorlog met een ceremonie op 13 oktober en een reeks evenementen met de titel "Aken 1944 en de weg naar democratie". Als bijdrage aan deze herdenking publiceert het stadsarchief een bronnenbundel met 80 van de hierboven genoemde afbeeldingen. Het zevende bronnendeel in de serie "Uit de bronnen van het Stadsarchief" verschijnt op 14 oktober.

Thomas Müller, René Rohrkamp (eds.): Het einde van de Tweede Wereldoorlog in Aken 1944/45. Beelden van Amerikaanse militaire fotografen, Aachen 2024.

Academische inleiding, bronnenkatern met 80 foto's van Amerikaanse militaire fotografen (met datum en plaats van opname en uitleg); zwart-wit, 144 pagina's, 20 euro. Het boek is direct verkrijgbaar bij het stadsarchief en in de boekhandel.