Oh, Clock! is de eerste grote solotentoonstelling van de New Yorkse schilderes Amy Sillman (*1955 in Detroit) in Duitstalige landen. Het werpt licht op de jarenlange kritische betrokkenheid van de kunstenares met de geschiedenis van de schilderkunst op en buiten het doek en biedt een uitgebreid inzicht in haar veelzijdige en hybride systemen.
Oh, Clock! bestaat uit twee delen: Het eerste deel van de tentoonstelling presenteert een geconcentreerde selectie van Sillmans werken van de afgelopen tien jaar, waaronder 24 schilderijen, meer dan 300 tekeningen, prints en collages, verschillende grote installaties en digitale animaties. Het tweede deel is een curatoriële verzamelinterventie van de kunstenaar: op door haar beschilderde diagonale muren presenteert ze enkele tientallen door haar geselecteerde werken uit de Peter en Irene Ludwig Collectie in Aken.
Sinds het begin van de jaren negentig verkent en verbreedt Sillman het schilderen door middel van materiële en conceptuele onderzoeken. Ze baseert zich op de poëtica van collage, volgt de logica van boeken en films en gebruikt muzikale technieken zoals improvisatie en partituren als een soort leidraad voor haar schilderkunst. Haar artistieke ontwikkeling wordt gekenmerkt door het New York van de jaren 1970 en de artistieke debatten van die tijd tussen visuele en linguïstische uitdrukkingsvormen en persoonlijke en politieke vormen van kritisch denken. In plaats van zich te richten op een oppervlakkige kritiek op de schilderkunst als een "commercieel" medium, oriënteerde Sillman zich op voorgangers die experimentele benaderingen nastreefden in de kunst, filosofie, poëzie en film. Tegelijkertijd bleef ze verbonden met de traditie van abstractie, zoals de teksten van Gertrude Stein en de animaties van Robert Breer. Kunstenaars als Philip Guston, Lee Krasner, Joan Mitchell, Eva Hesse, Nancy Spero, Elizabeth Murray, Ida Applebroog en Jack Whitten vormen centrale referentiepunten voor haar denken. Zoals kunsthistorica Jenny Nachtigall schrijft in de tentoonstellingscatalogus, "beweegt Sillmans werk zich vaak in het grensgebied tussen woorden en beelden, abstractie en expressie, betekenis en sensatie." Haar schilderkunstige gebaren onderhandelen over vaste categorieën en verkennen momenten van ambivalentie, kwetsbaarheid, affect en twijfel.
De titel Oh, Clock! verwijst naar de voortdurende interesse van de kunstenaar in het activeren van schilderen als een op tijd gebaseerd medium. Elk werk weerspiegelt verschillende eenheden en manieren van tijd. De doeken op groot formaat worden intuïtief en analytisch gemaakt gedurende lange perioden, soms wel een jaar. Gedurende deze tijd worden ze laag voor laag overschilderd, vernietigd en opnieuw bewerkt. "Er zit tijd in de schilderijen - de tijd van hun creatie, die grotendeels verborgen blijft voor de kijker. Ik vind het leuk om de onderste lagen bloot te leggen om na te denken over hoe de tijd erin verpakt zit," legt Sillman uit over de tentoonstelling. Spreidende tekeningen maken haar artistieke proces van moment tot moment inzichtelijk. Om de tijd binnen de architectuur te ordenen, gebruikt ze mechanische middelen zoals animatie en druktechnieken. Temporary Object (2023), dat te zien is op een lange plank in de foyer van de tentoonstelling, maakt gebruik van geprinte diagrammen om de vele veranderingen te laten zien die optreden tijdens het maken van een schilderij zonder het uiteindelijke beeld te laten zien. In Untitled (Frieze for Venice) (2021) zet ze de tijd achter elkaar in een gechoreografeerde, ruimtevullende cyclus van werken die over een periode van twee jaar zijn gemaakt. "Ik ben altijd aan het knippen, bekladden, overschilderen, uitwissen, toevoegen, wegkrassen, terughalen, doorgaan en omkeren. Het digitale heeft me alleen een handig hulpmiddel gegeven waarmee ik heen en weer kan gaan in de tijd, niet alleen cumulatief vooruit zoals met een geschilderd oppervlak." Bezoekers van de tentoonstelling Oh, Clock! bevinden zich in een "oneindige cyclus van een tijdspiraal", zoals kunsthistorica Julia Bryan-Wilson opmerkt, waarin Amy Sillman eindeloos schilderverhalen uitbreidt en herschept.
Samengesteld door Eva Birkenstock
Curatoriële assistentie: Mailin Haberland en Anna Marckwald